Mühendisliğin Alfabesi

Birimler mühendisliğin alfabesidir. Birimleri tam olarak anlamamış yerine oturtamamış olanlar mühendislik yapamazlar. Birimleri anlamamış mühendis olurmu diye sorulabilir. Ancak birimleri hazmetmeden mühendis olmuş kişiler, sayısı fazla olmasada ne yazık ki ülkemizde bulunmaktadır.

Dünyada esas olarak iki birim sistemi vardır. Bunlar; 1. SI birim sistemi (System International) Bizim de kullandığımız ve dünyada en yaygın olarak kullanılan, yakın gelecekte ise diğer birim sistemlerinin yerine geçmesi kaçınılmaz olan sistem bu sistemdir. SI birim sistemi sadece yedi temel birim üzerine kurulmuştur. Bunlar; Uzunluk birimi Metre  (m) Kütle birimi Kilogram  (Kg) Zaman birimi Saniye  (sn) Akım birimi  Amper     (A) Sıcaklık birimi Kelvin   (K) Işık yoğunluğu birimi Kandil (cd) Madde miktar birimi Mole (mol)

Belirtilen bu temel birimlerin ilk üçünden (Metre-Kilogram-Saniye) ötürü bu sisteme MKS sistemi de denir. SI birim sistemindeki tüm diğer birimler bu yedi temel birimden üretilmiştir. 2. BG birim sistemi (British Gravitational) Imperial sistem olarak da bilinen bu birim sistemi bugün sadece İngiltere ve Amerika menşeli teknik kitaplarda kullanılmakta ve kaynak olarak bu kitapları kullanan bazı profesörlerimiz ise kitaplarında hala bu sistemi kullanmaya inatla devam etmektedirler. BG birim sistemi bugün Türkiyede daha çok boru ve boru diş ölçüleri için kullanılmaktadır. BG birim sisteminde de kullanılan temel ölçülerin ilk üçü

Vida – Civata – Somun Özellikleri

VİDA-CİVATA

Dünyada en yaygın olarak kullanılan bağlama elemanı hiç şüphesiz vida ve civatalardır. Önce vida ile civatanın farkını belirtelim.Eğer bir bağlantıda somun kullanılıyorsa dış yivleri olan silindirik elemana cıvata denir.Eğer bağlantıda somun yoksa ve bağlantı, bağlanacak elemanlardan birisinde açılan yivlerin somun yerine kullanılması ile gerçekleşiyorsa bu elemana ise vida denir. Yapı çeliklerinin ve mekanik parçaların bağlanmasında genellikle cıvata (somunlu bağlantı) kullanılır. Cıvatalar sıkıldıklarında üzerlerine aldıkları çekme gerilimi (tension) ile bağlantı sağlanır. Dünyada şekillerine ve dayanımlarına göre civata ve vidalar birçok standart altında tanımlanmışlardır. Türkiye de en fazla kullanılmakta olan standartlar hakkında bilgi vermeden önce kısaca cıvataların çekme mukavemetleri konusunda bilgi verelim. DIN normunda cıvata kaliteleri 4.6 , 8.8  şeklinde gösterilir (Bkz. Tablo 1) Bu gösterimde ilk sayı kopma gerilmesinin yaklaşık 1/10 unu , ikinci sayı ile birinci sayının çarpımı ise akma gerilmesini verir. Örnek: 6.8 kalite civata için Kopma gerilmi=6X10=60 Kg/mm² Akma gerilimi= 8X6=48 Kg/mm²
SOMUNLARCıvatalı bağlantıların ikinci elemanı somundur. Somun kaliteleri ise 4 6 8 gibi tek rakamlar ile belirtilir ve bu sayılar uygulanabilecek maksimum gerilimin 1/10 nu gösterir. Örnek: 6 kalite somunda uygulanabilecek maksimum gerilim 60 Kg/mm² dir. Somunlar kendi kalite değerinde civatalar ile kullanılmalıdır (Örnek 6 kalite somun 6.8 kalite cıvata ile birlikte kullanılır). Ancak cıvataya uygulanacak yükün sınırlandırılması gerekiyorsa (Örnek : Fazla sıkma durumunda